De doelstelling van de Boerderijenstichting is zorgen dat de karakteristieke Zeeuwse boerderijen voor de toekomst behouden blijven.

Als boerderijenregisseur kreeg ik de opdracht om hier concreet inhoud aan te geven. Voor boerderijen en voornamelijk schuren die dreigen te verdwijnen was mijn opdracht om eigenaren te helpen met het zoeken of realiseren van een herbestemming. Door een geschikte herbestemming kunnen er blijvend inkomsten gegenereerd worden en kan de boerderij/schuur worden behouden.

Het project Boerderijenregisseur is gefinancierd door de Provincie Zeeland, de deelnemende eigenaren en de Boerderijenstichting.

Na een eerste geslaagde pilot van 2 boerderijen werd een plan opgezet. Als regisseur ben ik daarna met 15 boerderij-eigenaren in gesprek gegaan om te onderzoeken  op welke manieren er een oplossing mogelijk is. Van belang is dat er op de langere termijn een opbrengst kan worden gerealiseerd. Daarmee zou in ieder geval de boerderij op lange termijn behouden kunnen blijven.

Het begint allemaal met een “keukentafelgesprek” om te horen wat de eigenaar zelf van vindt. Welke herbestemmingen zijn realistisch en wat zijn de overige randvoorwaarden.
Dat levert een gevarieerd beeld op; sommige eigenaren weten al redelijk goed wat ze willen, anderen hebben geen enkel idee. Voor mij als regisseur is het  dus elke keer weer maatwerk.

Van groot belang is de locatie. Een recreatieve herbestemming is voor de ene locatie voor de hand liggend. Op een andere locatie juist niet. Gemeentes spelen een belangrijke rol bij herbestemmingen. Zij dienen de vergunningen te verlenen. Er valt daar nog voldoende te winnen, een aantal gemeenten zijn in eerste instantie terughoudend voor nieuwe bestemmingen van een boerderij/schuur.

• Verleende adviezen:

  - Eén of 2 en soms meerdere recreatiewoningen in de schuur.

  - Eén of meerdere permanente woningen in de schuur.

  - Een erfdeel project hetgeen betekent enkele woningen in de schuur maar ook in de andere bijgebouwen op het erf.

  - De boerderij verkopen.

  - Een museum, landwinkel met streekproducten en/of lichte horeca.

  - Opslag units  in de schuur inbouwen.

  - Maatschappelijk en of culturele activiteiten.

  - Huisvesting van arbeidsmigranten.

  - Zorg en dagbesteding.

 

• Waar let de boerderijregisseur op?:

  - Wat wil de eigenaar perse wel en wat niet?

  - Welke mogelijkheden bieden de locatie en omgeving?

  - Wat is haalbaar bij de betreffende gemeente?

  - Hoe is financiering mogelijk en wat zijn de opbrengsten?

  - Zijn er subsidie mogelijkheden?

  - Is er een positief rendement op de investering om de boerderij op lange termijn te kunnen onderhouden?

• Concrete ervaringen:

- Eigenaren zitten soms teveel vast in hun eigen idee. Het is belangrijk om daar goed over door te praten. Soms moet de regisseur een beetje eigenwijs zijn en toch opties onderzoeken, zelfs wanneer de eigenaar daar op voorhand niet zo enthousiast over is.

- Gemeentes zijn soms angstig voor herbestemmingen in verband met precedentwerking, verkeer en mogelijk bezwaren vanuit de omgeving. Het besef dat het alternatief is dat de boerderij anders zou kunnen verdwijnen leeft soms niet.

- Als het advies is afgerond middels een verslag vindt de eigenaar het soms moeilijk om het verder op te pakken. Gelukkig is er dan de mogelijkheid om hier hulp bij te bieden.

Conclusie: Als boerderijenregisseur ben ik van mening dat door het project het overgrote deel kan worden gered van de ondergang en daarom verdient het project een vervolg.

door Levien de Putter